Trong bài viết này, Thép Bảo Tín chia sẻ đến các bạn cách sử dụng bình bột chữa cháy, một trong những giải pháp an toàn và phổ biến nhất để ngăn chặn và xử lý cháy nổ.
Thực trạng tình hình cháy, nổ trên phạm vi cả nước nói chung và TPHCM nói riêng đang có xu hướng tăng. Nguyên nhân chủ yếu do có sự cố điện,… đặc biệt do trình độ hiểu biết và ý thức tự giác thực hiện PCCC của người dân. Chính vì lý do này, nên tuyên truyền về PCCC được quan tâm nhiều hơn. Cụ thể bài viết Kỹ năng cần thiết người dân cần trang bị để xử lý khi có cháy.
Một trong những kỹ năng xử lý đám cháy cần các bạn quan tâm đó chính là biết cách sử dụng bình chữa cháy nói chung, bình bột chữa cháy nói riêng.
Giới thiệu bình bột chữa cháy
Bình bột chữa cháy là một trong những loại dụng cụ chữa cháy được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Khác với các loại bình chữa cháy khác, bình chữa cháy dạng bột sử dụng khí N2 để tạo lực đẩy và phun bột chữa cháy vào vùng cháy. Bột chữa cháy không độc, không dẫn điện và không gây hại cho môi trường.
Giải thích ký hiệu ghi trên vỏ bình
Bình chữa cháy bằng bột thường được sử dụng các loại bình có các ký hiệu như: ABC MFZ4, ABC MFZL8 hay BC MFZ2, BC MFZ4, BC MFZL8. Vậy các ký hiệu này có ý nghĩa như thế nào?

– Các chữ cái A, B, C thể hiện khả năng dập các đám cháy chất cháy khác nhau, cụ thể là:
- A: Chữa các đám cháy chất rắn dễ cháy như: gỗ, bông, vải, sợi…
- B: Chữa các đám cháy chất lỏng như: xăng, cồn, rượu…
- C: Chữa các đám cháy chất khí như: gas (khí đốt hoá lỏng),…
– Ký hiệu MFZ (hay MFZL): là bình bột chữa cháy xách tay. Còn ký hiệu MFT (MFTZL): là bình bột chữa cháy dạng xe đẩy.
– “2, 4, 8” ghi liền sau là trọng lượng bột được nạp trong bình, đơn vị tính bằng kilôgam.
Tính năng tác dụng
Mỗi loại bình chữa cháy sẽ có khả năng dập tắt các loại đám cháy khác nhau. Bột chữa cháy không độc, không dẫn điện và có hiệu quả cao trong việc dập tắt đám cháy. Loại bình này thao tác sử dụng đơn giản, dễ kiểm tra giúp người sử dụng có thể nhanh chóng và hiệu quả trong việc dập tắt đám cháy nhỏ, mới phát sinh.
Ví dụ:
- Bình chữa cháy ký hiệu ABC thường được sử dụng để chữa cháy hầu hết các đám cháy chất rắn, chất lỏng và chất khí dễ cháy.
- Còn bình có ký hiệu BC thường sử dụng để chữa cháy các đám cháy chất lỏng và chất khí dễ cháy.

Nguyên lý hoạt động chữa cháy của bình bột
Cơ chế hoạt động của bình chữa cháy dạng bột dựa trên việc loại bỏ một trong 3 yếu tố cần thiết cho việc cháy là:
- Nhiệt
- Chất cháy
- Oxy không khí
Khi mở van, bột khô sẽ được phun ra ngoài nhờ lực đẩy của khí nén. Bột chữa cháy sau đó sẽ được phun vào đám cháy để cách ly oxy với vật liệu cháy. Khi bột khô trong bình được phun vào đám cháy tạo một lớp bụi phủ, từ đó giúp ngăn cản hơi khí tiến vào vùng cháy dẫn đến dập tắt cháy.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta có thể đối mặt với nguy cơ cháy nổ. Tuy nhiên, chúng ta có thể đối phó với những tình huống này nếu có đầy đủ kiến thức và trang bị đúng dụng cụ. Vậy bạn đã trang bị cho mình cách sử dụng bình chữa cháy chưa? Nếu chưa thì đừng lướt qua, mà hãy đọc tiếp để biết cách dùng bình chữa cháy dạng bột để có thể ứng phó tình huống khi có cháy xảy ra nhé!
Cách sử dụng bình bột chữa cháy
Đối với bình bột chữa cháy trên thị trường hiện nay có hai dạng cơ bản: xách tay và có xe đẩy. Ngay dưới đây, Thép Bảo Tín sẽ mô tả chi tiết cách sử dụng của từng loại bình. Mời các bạn theo dõi!
Quy trình sử dụng bình bột chữa cháy xách tay

Khi có cháy xảy ra, trước khi xách bình bột chữa cháy đi tới gần địa điểm cháy thì bạn cần nhìn đồng hồ đo áp suất ở vạch màu nào.
- Nếu như màu xanh thì áp suất bình còn sử dụng được
- Màu vàng là dư áp suất
- Màu đỏ là thiếu áp suất (không chữa cháy hiệu quả).
Sau đó thực hiện cách sử dụng bình bột chữa cháy như sau:
- Lắc xóc bình 3-5 lần
- Giật chốt an toàn
- Cầm sát đầu loa phun (cách đầu loa phun 2-3cm)
- Chọn đầu hướng loa phun vào gốc lửa và giữ bình cách 1,5-2m (tuỳ loại bình)
- Bóp van để bột chữa cháy phun ra.
Đối với loại có xe đẩy

- Điều đầu tiên cần làm khi dùng bình bột chữa cháy có xe đẩy là đẩy xe tới chỗ có hoả hoạn, kéo vòi rulo dẫn bột ra.
- Hướng lăng phun bột vào gốc đám cháy.
- Sau đó, giật chốt an toàn, và kéo van chính trên miệng bình chữa cháy vuông góc với mặt đất.
- Cuối cùng, cầm chặt lăng phun và chọn thuận chiều gió bóp cò. Bột sẽ phun ra ngoài để cách ly oxy không khí với chất cháy, lưu ý là phun bao phủ lên bề mặt chất cháy.
Lưu ý khi sử dụng bình bột chữa cháy

Để sử dụng bình chữa cháy dạng bột có hiệu quả, an toàn các bạn cần chú ý những điều sau đây:
- Cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và nắm rõ tính năng tác dụng của từng loại bình để bố trí phù hợp.
- Khi phun, cần đứng ở đầu hướng gió (nếu đám cháy xảy ra ngoài) hoặc gần cửa ra vào (nếu đám cháy xảy ra trong nhà) để đảm bảo hiệu quả của việc phun.
- Cần phun đến khi đám cháy được tắt hoàn toàn, tránh để lại lửa nhỏ hoặc tạo sự cháy lại.
- Khi phun giữ bình ở tư thế thẳng đứng
- Khi phun bình chữa cháy, cần chọn vị trí và khoảng cách đứng phun cho phù hợp với từng đám cháy và lượng khí đẩy còn lại trong bình.
- Nếu bình chữa cháy đã qua sử dụng, cần để riêng tránh nhầm lẫn với bình chữa cháy mới và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Cách kiểm tra bình bột chữa cháy

- Kiểm tra khí đẩy thông qua áp kế hoặc cân rồi so sánh với khối lượng ban đầu.
- Bạn thường xuyên kiểm tra khối lượng bột trong bình, có thể kiểm tra bằng cách cân so sánh.
- Kiểm tra độ bền của vòi phun và đầu phun. Vòi phun và đầu phun phải được kiểm tra để đảm bảo chúng không bị gãy hoặc bị nứt.
- Kiểm tra độ dày vỏ bình. Vỏ bình không bị trầy xước, va đập.
- Kiểm tra bình có hiện tượng rò rỉ hay bị rò rỉ hay không.
- Kiểm tra bình theo quy định của nhà sản xuất, hay ít nhất 3 tháng/ lần.
Cách bảo quản bình bột chữa cháy
- Cần đặt bình ở nơi dễ thấy, dễ lấy thuận tiện cho việc chữa cháy.
- Nơi đặt bình cần khô ráo, thoáng gió, tránh ánh nắng và bức xạ nhiệt mạnh. (Nếu để bên ngoài, cần có mái che).
- Khi di chuyển bình chữa cháy cần nhẹ nhàng.
- Nếu kim chỉ áp suất dưới vạch xanh, cần nạp lại khí.
- Bình chữa cháy sau khi đã mở van, nhất thiết phải nạp đầy lại.
- Nếu như bình còn áp suất, trước khi tháo phải giảm áp suất. Thực hiện bằng cách bóp van từ từ cho khí thoát dần ra, kim áp kế chỉ về trị số O.
- Vỏ bình phải được kiểm tra thủy lực trước mỗi lần nạp khí mới, và sau 5 năm sử dụng để đảm bảo đạt cường độ yêu cầu tối thiểu là 30 Mpa.
Như vậy chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu cách sử dụng bình bột chữa cháy. Hy vọng, qua bài viết này các bạn sẽ trang bị cho mình kiến thức PCCC cũng như biết cách dùng bình chữa cháy dạng bột để không may khi có hoả hoạn xảy ra bình tĩnh xử lý.