Kỹ thuật hàn ống thép là kỹ thuật được ứng dụng vào nhiều ngành công nghiệp, xây dựng và sửa chữa đường ống. Nó đòi hỏi yêu cầu khắt khe về chất lượng mối hàn, độ bền bỉ và độ an toàn khi thực hiện. Vậy, quy trình hàn ống thép gồm những bước nào? Cần lưu ý những điều gì? Xem ngay câu trả lời trong bài viết của Thép Bảo Tín nhé!
Nội dung chính
Các phương pháp hàn ống thép phổ biến
Hiện nay, có nhiều phương pháp hàn thép ống được sử dụng. Trong đó, có 5 phương pháp phổ biến như:
Hàn hồ quang tay (MMA)
Đây là phương pháp sử dụng que hàn có lớp thuốc bọc để tạo hồ quang. Nó giúp ống thép ít bị oxy hóa. Tuy nhiên, ta sẽ khó kiểm soát mối hàn, tạo ra nhiều khói và xỉ hàn.
Đây là phương pháp hàn dược sử dụng nhiều. Vì nó linh hoạt và giá thành tương đối rẻ. Nó phù hợp với nhiều loại thép với đa dạng kích thước.
Hàn hồ quang kim koại khí (MIG/ MAG)
Phương pháp này sử dụng hồ quang tạo ra từ dây điện cực nóng chảy và được cấp tự động vào chi tiết hàn. Hồ quang này sẽ được bảo vệ bằng dòng khí trơ hoặc khí có tính khử, giúp kim loại không bị oxy hóa.
Kiểu hàn ống này phù hợp với hàn tự động và bán tự động. Nó tạo ra mối hàn chất lượng, ít khói và xỉ hàn. Tuy nhiên, để thực hiện ta cần các thiết bị chuyên dụng và khí bảo vệ.
Hàn hồ quang Vonfram khí (TIG)
Phương pháp hàn ống thép này sử dụng điện cực Vonfram không nóng chảy và khí trơ để giúp bảo vệ lớp kim loại. Nó cũng đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về mối hàn ống như hàn MIG/ MAG. Nó tạo ra mối hàn đẹp, có độ chính xác cao, ít biến dạng.
Hàn TIG được dùng để hàn các loại thép không gỉ, nhôm, đồng và hợp kim. Dù vậy, nó đòi hỏi thợ hàn phải có chuyên môn và tay nghề cao. Đồng thời, tốc độ cũng chậm hơn so với những phương pháp khác.
Hàn hồ quang chìm (SAW)
Hàn SAW là phương pháp sử dụng dây hàn nóng chảy cùng thuốc hàn dạng bột để tạo ra hồ quang. Nó tạo ra mối hàn chất lượng. ít khói và xỉ hàn. Đặc biệt, nó có thể hàn tự động với tốc độ cao.
Phương pháp này thường được dùng với các loại ống cỡ lớn, cần hàn nhiều mối dài. Ví dụ như các loại ống thép hàn xoắn. Tuy nhiên, để hàn được cần phải chuẩn bị máy móc chuyên dụng và thuốc hàn.
Hàn lò xo
Phương pháp này sử dụng lò xo thép để tạo lực ép 2 ống lại với nhau. Cùng lúc đó, mép ống được nung nóng bằng điện. Cách này giúp đáp ứng tốt các tiêu chuẩn hàn nối ống thép. Cụ thể, nó tạo ra mối hàn kín khít, gần như không có các khuyết tật về mối hàn. Và cũng không cần sử dụng vật liệu hàn.
Nó thích hợp với các đường ống có kích thước nhỏ hay các vật tư nhạy cảm với nhiệt. Tuy nhiên, nó cần đầu tư chi phí cao và các thiết bị hàn chuyên dụng.
Có thể thấy, kỹ thuật hàn ống thép được sử dụng phần lớn trong quy trình sản xuất ống thép hàn. Nếu bạn chưa biết thì ống hàn được tạo nên từ việc hàn lá thép hoặc thép tấm đã được uốn công hoặc định hình sẵn. Bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn về loại ống này thông qua bài viết: Ống thép hàn – Tất cả những điều bạn cần biết về tiêu chuẩn – quy cách.
Kỹ thuật hàn ống thép
Các bước hàn ống thép không quá phức tạp. Tham khảo ngay các bước dưới đây để đảm bảo các tiêu chuẩn về mối hàn ống thép.
Chuẩn bị máy hàn
Máy hàn là thiết bị quan trọng nhất khi ứng dụng các biện pháp thi công hàn ống thép. Trước khi bắt tay vào hàn, bạn cần đảm bảo mỏ hàn, nguồn khí và nguồn điện (điện áp). Bạn có thể hàn thử trước để điều chỉnh mức điện áp cho phù hợp.
Thông thường, dòng điện để hàn ống sẽ vào khoảng 100 – 150. Tùy thuộc vào kích thước của ống, vật liệu hàn và phương pháp hàn, bạn có thể điều chỉnh dòng điện trên cho hợp lý.
Để hàn những ống thép có đường kính lớn, bạn cũng cần chuẩn bị que bù loại lớn (4mm – 5mm). Đồng thời, dòng điện cũng phải đủ mạnh để que hàn có thể chảy đều khi hàn.
Chuẩn bị phôi hàn
Phôi hàn ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng mối hàn cũng như hiệu quả của quá trình hàn ống thép. Khi chọn phôi này, bạn cần kiểm tra và đảm bảo phôi sạch sẽ, phôi không nứt rỗ, rỉ sét; không dính bụi bẩn, dầu mỡ…
Tiến hành cắt phối theo hình dạng và kích thước phù hợp. Tiếp đến là định hình phôi (uốn cong, vát mép…) theo yêu cầu.
Tiến hành hàn đính cho ống thép
- Đặt một ống lên bàn gá, mép vát xoay lên trên, dùng que hàn uốn hình chũ “U” để căn khe hở.
- Đặt ống kia lên, 2 mép vát được ghép lại với nhau tạo thành rãnh hàn. Căn chỉnh sao cho độ lệch giữa 2 mép hàn nhiều nhất là 1.6 mm.
- Tiến hành hàn đối xứng nhau qua tâm ống (10 -15mm)
Kỹ thuật hàn đính yêu cầu phải có độ ngấu tốt vào chân và thấu vào trong của mối ghép 1.6 mm. Ở 2 mối hàn đầu, khi hàn cần chú ý di chuyển căn đệm khe hở để không bị co lệch. Ở mối hàn thứ 3, thứ 4 vuông góc 90 độ từ các mối hàn 1 và 2. Cần mài các mối hàn đính đúng kỹ thuật để độ ngấu đạt tiêu chuẩn mối nối hàn ống thép.
Để tiết kiệm thời gian, bạn có thể làm đồ gá từ thanh ray chữ nhật. Lưu ý, thanh này có kích thước vừa vặn và ôm sát với thân ống. Khi đã có đồ gá, bạn đặt 2 đoạn ống vào trong thanh ray. 2 ống này cách nhau một khoảng 2mm. Cuối cùng, bạn tra que bù vào và đính mối hàn. Bằng cách này, cùng một lần hàn, bạn đã có thể hàn 4 mối đối diện nhau.
Tiến hành hàn lớp/ hàn lót cho ống thép
Cùng với các mối hàn đính ở các vị trí 1h, 4h, 7h, 10h (theo chiều kim đồng hồ), ta kẹp mẫu hàn cố định ở vị trí tạo với mặt đất một góc 45 độ.
+ Đối với mối hàn TIG
Bạn có thể hàn ở 2 vị trí là 6h30 (nếu bạn đã hàn quen tay, có kỹ thuật tốt) và 4h20 (nếu bạn mới vào nghề và kỹ thuật chưa quá tốt). Với 2 vị trí này, ta sẽ phải nghiêng người một chút để hàn.
Bên trong rãnh hàn, bạn hàn mồi hồ quang. Lúc này, cần hàn đều tay, đảm bảo hồ quang chảy đều và khoảng cách hồ quang bằng 2 lần đường kính que hàn. Bạn có thể di chuyển đầu que hàn hơi dích dắc.
Cần luôn cung cấp đủ nhiệt tới vị trí mép cùn. Đồng thời, di chuyển xuyên ngang để kim loại và xỉ hàn không chảy xệ xuống.
+ Đối với mối hàn lót
Que bù cần được tra hợp lý và đều đặn. Đây cũng là kỹ năng rất quan trọng khi hàn ống thép. Quá trình hàn lót thường chạy theo chiều kim đồng hồ. Để có được mối hàn chất lượng, bạn cần chỉnh cân đối giữa tay hàn, vị trí que bù và vị trí người hàn sao cho thật thoải mái.
Lưu ý khi thực hiện kỹ thuật hàn ống thép
Để quy trình hàn diễn ra đảm bảo và mối hàn đẹp. Bạn cần lưu ý một vài điểm dưới đây:
- Làm sạch và chuẩn bị bề mặt ống trước khi hàn.
- Chọn que hàn hoặc dây hàn phù hợp với loại thép.
- Điều chỉnh dòng điện và điện áp hàn phù hợp.
- Duy trì khoảng cách que hàn hoặc dây hàn phù hợp.
- Sử dụng khí bảo vệ đúng loại và lưu lượng.
- Kiểm tra chất lượng mối hàn sau khi hàn.
Thép Bảo Tín vừa chia sẻ kỹ thuật hàn ống thép cơ bản và vô cùng đơn giản. Với những thợ hàn chưa có nhiều kinh nghiệm, hy vọng đây sẽ là những thông tin hữu ích. Hãy lưu lại ngay và chia sẻ với chúng tôi cảm nhận của bạn nhé!
