Bình chữa cháy là thiết bị PCCC thiết yếu mà mỗi gia đình, văn phòng hay cơ sở kinh doanh đều nên có. Tuy nhiên, sử dụng sai cách có thể làm đám cháy lan rộng hoặc gây nguy hiểm cho người dùng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm vững cách sử dụng bình chữa cháy các loại thông dụng một cách an toàn, hiệu quả và phù hợp với từng tình huống.
Nội dung chính
Tại sao cần biết cách sử dụng bình chữa cháy?
Việc nắm rõ cách sử dụng bình chữa cháy không chỉ giúp xử lý đám cháy nhanh chóng mà còn:
- Giảm nguy cơ cháy lan, thiệt hại tài sản và tính mạng
- Đảm bảo an toàn cho người sử dụng
- Đáp ứng yêu cầu an toàn PCCC tại nơi làm việc, công trình công cộng
Các loại đám cháy và cách chọn bình chữa cháy phù hợp
Để chọn đúng loại bình, bạn cần phân biệt loại đám cháy:
| Loại cháy | Đặc điểm | Bình chữa cháy phù hợp |
|---|---|---|
| Loại A | Chất rắn: giấy, vải, gỗ… | Bột, bọt Foam |
| Loại B | Chất lỏng: xăng, dầu, cồn… | Bọt Foam, CO₂, bột ABC |
| Loại C | Chất khí: gas, metan… | Bột ABC, CO₂ |
| Loại D | Kim loại cháy (magie, nhôm…) | Bình chuyên dụng, KHÔNG dùng CO₂ |
| Loại F/K | Dầu mỡ nấu ăn | Foam đặc biệt (như K-Class) |
| Đám cháy điện | Thiết bị điện (nếu chưa ngắt điện) | CO₂, bột ABC (cách điện tốt) |
Quan trọng: Không sử dụng bình CO2 cho đám cháy kim loại nóng chảy hoặc ở ngoài trời gió lớn. Bột ABC là loại đa năng phù hợp trong nhiều tình huống.
Hướng dẫn sử dụng từng loại bình chữa cháy
Hướng dẫn nhanh
- Xác định khoảng cách an toàn: Đứng cách đám cháy khoảng 1,5 mét (lưu ý khoảng cách có thể thay đổi tùy loại bình).
- Chọn vị trí: Luôn đứng ở đầu hướng gió để tránh khói và nhiệt. Hướng loa phun (vòi phun) vào gốc lửa.
- Thực hiện:
- Giật chốt kẹp chì an toàn.
- Bóp van để bột hoặc khí chữa cháy phun ra.
- Dập tắt: Khi lực phun yếu dần, tiến lại gần hơn và di chuyển loa phun qua lại để dập tắt đám cháy hoàn toàn.
Bình chữa cháy bột khô (MFZ, MFZL)
Bảng hướng dẫn sử dụng bình chữa cháy
Phù hợp: Đám cháy rắn, lỏng, khí; đám cháy điện.
Cách sử dụng:
- Kiểm tra áp suất bình: Kim đồng hồ nằm ở vạch xanh.
- Lắc xóc bình: Giúp bột mịn, không bị vón cục.
- Rút chốt an toàn: Cầm cổ bình, giật mạnh chốt.
- Hướng loa phun vào gốc đám cháy: Đứng cách 1,5–2m, bóp cò liên tục đến khi tắt lửa.
Mẹo: Luôn đứng đầu hướng gió để tránh bị hít khói.
Bình chữa cháy khí CO₂ (MT, CO2)
Phù hợp: Cháy thiết bị điện, chất lỏng dễ cháy trong không gian kín.
Cách sử dụng:
- Nâng vòi phun lên 90 độ
- Rút chốt an toàn
- Chỉ vòi phun vào trung tâm lửa: Cầm chắc mỏ vịt, bóp mạnh.
- Dừng lại khi lửa tắt hoàn toàn
Lưu ý an toàn:
- Không chạm tay vào loa phun CO2 khi đang xả → Nguy cơ bỏng lạnh
- Không dùng ngoài trời có gió hoặc cho đám cháy kim loại
Bình chữa cháy bọt Foam (AFFF, ARC)
Phù hợp: Đám cháy chất lỏng, đám cháy chất rắn (loại A, B)
Cách sử dụng:
- Kiểm tra áp suất bình
- Lắc bình kỹ 3–5 lần
- Rút chốt, hướng vòi phun vào gốc lửa
- Bóp cò liên tục đến khi dập tắt
Lưu ý:
- Không xịt trực tiếp lên chất lỏng đang cháy → dễ làm lan lửa
- Không phải loại Foam nào cũng dùng được cho cháy điện – kiểm tra nhãn mác kỹ.
So sánh nhanh: Bình bột vs Bình CO₂
| Yếu tố | Bình bột ABC | Bình CO2 |
|---|---|---|
| Chất chữa cháy | Bột khô | Khí CO₂ nén lạnh (-79°C) |
| Dùng cho cháy điện | Có (cách điện tốt) | Có (không gây hại thiết bị) |
| Có đồng hồ áp suất | Có | Không |
| Rủi ro | Ít (trừ trường hợp sai loại) | Nguy cơ bỏng lạnh, ngạt nếu kín gió |
| Trọng lượng | Nhẹ hơn | Nặng hơn |
Lưu ý khi sử dụng và bảo quản bình chữa cháy
Khi sử dụng:
- Giữ bình ở tư thế thẳng đứng
- Không phun ngược hướng gió
- Không rời khỏi hiện trường cho đến khi đám cháy tắt hẳn
- Sau khi dùng, tách biệt bình đã xả để tránh nhầm lẫn
Khi bảo quản:
- Đặt bình ở nơi khô ráo, thoáng mát, không vượt quá 50°C
- Kiểm tra định kỳ mỗi 3 tháng/lần
- Đối với bình CO₂: cân trọng lượng để xác định còn khí hay không
- Đối với bình bột: kiểm tra đồng hồ áp suất
\
Một số điều cần lưu ý khi bảo quản bình chữa cháy
\
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Bình chữa cháy nên đặt ở đâu trong nhà?
- Ở lối ra vào, nhà bếp, gara ô tô hoặc gần cầu thang – nơi dễ tiếp cận và thoáng.
2. Bình chữa cháy dùng được bao lâu?
- Trung bình 5 năm nếu bảo quản đúng cách. Tuy nhiên, nên kiểm tra định kỳ và nạp lại khi áp suất yếu.
3. Có cần huấn luyện sử dụng không?
- Có! Việc thực hành giúp phản xạ nhanh khi có sự cố. Một vài công ty tổ chức huấn luyện miễn phí.
Sản phẩm khuyến nghị
Nếu bạn cần trang bị bình chữa cháy đạt chuẩn PCCC, hãy xem ngay:
Mọi sản phẩm đều đi kèm tem kiểm định và hướng dẫn sử dụng rõ ràng. Hotline: 0932 059 176
Kết luận
Hiểu và sử dụng đúng cách bình chữa cháy không chỉ là trách nhiệm, mà còn là kỹ năng sống cần thiết cho mọi cá nhân. Hãy luôn sẵn sàng trước nguy cơ hỏa hoạn bằng việc trang bị đúng loại bình chữa cháy và đào tạo cách sử dụng định kỳ.
