Van cửa

Van cửa là một trong những loại van công nghiệp phổ biến nhất hiện nay. Nó được ứng dụng rộng rãi trong các hệ thống cấp thoát nước, dầu khí, hơi nóng và nhiều lĩnh vực khác. Với thiết kế đơn giản nhưng hiệu quả, van cổng cho phép đóng mở dòng chảy nhanh chóng và kín khít, đảm bảo sự an toàn cũng như hiệu suất vận hành.

Trong nội dung dưới đây, bạn hãy cùng Thép Bảo Tín hiểu rõ van cửa là gì, cấu tạo và nguyên lý ra sao. Cùng với đó là nhiều nội dung hữu ích khác, xem ngay nhé!

Van cửa là gì? Đặc điểm cấu tạo

Định nghĩa van cửa

Van cửa (tiếng Anh: Gate Valve), còn gọi là van chặn hoặc van cổng, là loại van công nghiệp chuyên dùng để đóng/mở hoàn toàn dòng chảy trong đường ống. Van được ứng dụng rộng rãi trong hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước, PCCC, dầu khí và nhiều ngành công nghiệp khác nhờ khả năng vận hành hiệu quả ở áp suất cao, lưu lượng lớn.

Van cửa là gì

Khi ở trạng thái mở hoàn toàn, đĩa van không cản trở dòng lưu chất. Nhờ đó hạn chế tối đa tổn thất áp suất trong hệ thống.

Đặc điểm cấu tạo

Một van cửa tiêu chuẩn thường bao gồm 6 bộ phận chính:

  • Thân van: chế tạo từ gang, thép, inox, đồng… thường phủ sơn epoxy chống ăn mòn.
  • Đĩa van: trực tiếp đóng/mở dòng chảy, thường làm từ gang cầu hoặc inox, có lớp bọc cao su EPDM tăng độ kín.
  • Ty van: trục kim loại nối giữa tay quay và đĩa van, chịu lực và ma sát cao.
  • Nắp van: cho phép tháo lắp, bảo dưỡng đĩa van.
  • Tay quay vô lăng: điều khiển đóng/mở van.
  • Gioăng làm kín: ngăn rò rỉ, đảm bảo áp suất ổn định.

Cấu tạo van cổng

Nguyên lý hoạt động của Gate Valve

Nguyên lý hoạt động của van cổng rất đơn giản, dựa trên cơ chế nâng hạ đĩa van (hoặc cửa van) để điều khiển dòng chảy.

Đóng van (đĩa van hạ xuống): Khi xoay tay quay theo chiều kim đồng hồ, ty van di chuyển xuống cùng đĩa van và chèn chặt vào phần gioăng kín bên trong thân van. Lúc này dòng chảy bị chặn hoàn toàn.

Nguyên lý hoạt động van cổng

Mở van (đĩa van nâng lên): Khi xoay tay quay ngược chiều kim đồng hồ, ty van di chuyển lên kéo theo đĩa van. Lúc này van mở hoàn toàn, cho phép dòng lưu chất đi qua tự do mà không bị cản trở.

Phân loại van cổng nổi bật tại Thép Bảo Tín

Van cổng có nhiều loại khác nhau. Dựa trên cấu tạo và vật liệu, ta có thể chia như sau:

Phân theo đặc điểm cấu tạo

Phân loại van cửa theo cấu tạo

Van cổng ty nổi

Loại này có trục van lộ ra và di chuyển lên xuống khi vận hành. Khi mở van, trục van sẽ nhô lên, dễ dàng nhận biết trạng thái đóng/mở bằng mắt thường. Tuy nhiên, nó đòi hỏi không gian lắp đặt phía trên lớn hơn.

Van cổng ty chìm

Ngược lại, trục van không di chuyển lên xuống mà chỉ xoay tại chỗ, toàn bộ trục nằm gọn trong thân van. Thiết kế này nhỏ gọn, tiết kiệm không gian lắp đặt.

Phân loại theo vật liệu chế tạo

Phân loại van cửa theo vật liệu

Van cổng gang

Thường làm từ gang xám hoặc gang cầu. Ứng dụng nhiều trong hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước thải và PCCC. Giá thành hợp lý nên rất được ưa chuộng.

Van cổng đồng

Kích thước nhỏ gọn, thường dùng trong hệ thống dân dụng hoặc công nghiệp nhẹ. Chất liệu đồng thau giúp tăng độ bền và chống ăn mòn tốt.

Van cổng inox

Làm từ thép không gỉ (inox 201, 304, 316). Bền, chịu nhiệt, ít ăn mòn nhưng giá cao hơn các loại khác.

Phân loại theo kiểu kết nối

Phân loại van cửa theo kiểu kết nối

Van nối bích

Kết nối phổ biến cho các van kích thước lớn. Hai đầu van có mặt bích để kết nối với đường ống bằng bu lông.

Van nối ren

Thường dùng cho van kích thước nhỏ (dưới DN50). Hai đầu van có ren trong/ngoài để vặn trực tiếp vào đường ống.

Van hàn

Đảm bảo độ kín tuyệt đối, dùng cho hệ thống áp suất cao, nhiệt độ lớn. Van được hàn trực tiếp vào đường ống để tạo thành khối liền mạch.

Phân loại theo phương thức vận hành

Phân loại van cửa theo phương thức vận hành

Van cổng tay quay

Tay quay dạng vô lăng. Người vận hành xoay theo chiều kim đồng hồ để đóng van và ngược lại để mở van.

Van cổng điều khiển điện/ khí nén

Dùng cho hệ thống tự động. Van điều khiển điện dùng động cơ điện, còn van điều khiển khí nén sử dụng áp suất khí để vận hành từ xa.

Ứng dụng thực tế của van chặn

  • Cấp thoát nước & xử lý nước thải: Dùng nhiều trong hệ thống ống chính, trạm bơm và nhà máy xử lý nước nhờ giá hợp lý và độ bền cao.
  • Dầu khí: Van thép hoặc inox chịu áp suất, nhiệt độ lớn, an toàn cho tuyến ống dẫn dầu, khí tự nhiên.
  • Nhà máy điện: Điều khiển nước, hơi nóng trong lò hơi, tua-bin nhiệt điện và thủy điện.
  • Hóa chất & thực phẩm: Van inox chống ăn mòn, giữ độ sạch tuyệt đối, phù hợp sản xuất dược phẩm, thực phẩm.
  • Khai khoáng, xi măng, bột giấy: Van cổng dao xử lý lưu chất đặc chứa hạt rắn như bùn, bột, tránh tắc nghẽn đường ống.

Hướng dẫn lắp đặt van cửa

Để van cổng hoạt động hiệu quả và không rò rỉ, cần lắp đặt đúng kỹ thuật. Các bước cơ bản gồm:

Chuẩn bị trước khi lắp đặt

  • Kiểm tra tình trạng van (bề mặt, gioăng, ty van) trước khi lắp đặt.
  • Đảm bảo đường ống sạch, không còn cặn bẩn, rỉ sét, dị vật.
  • Lựa chọn đúng loại van, kích thước và áp suất phù hợp.

Xác định vị trí lắp đặt

  • Van cổng thường lắp ở vị trí đóng/ngắt dòng chảy chính.
  • Bố trí không gian đủ để thao tác đóng/mở và bảo dưỡng.

Lắp đặt van cổng

  • Với van nối bích: Căn chỉnh đồng tâm giữa hai mặt bích, đặt gioăng kín, siết bulong theo hình chữ X để lực phân bổ đều.
  • Với van nối ren: Quấn băng tan lên ren ống, siết chặt vừa đủ để tránh rò rỉ nhưng không làm nứt ren.

Kiểm tra sau lắp đặt

  • Đóng/mở van thử để đảm bảo vận hành trơn tru.
  • Kiểm tra độ kín tại các điểm nối.
  • Nếu rò rỉ, cần siết lại bulong hoặc thay gioăng.

Lưu ý khi vận hành

  • Van cổng chỉ nên dùng để đóng/mở hoàn toàn, không thích hợp điều tiết lưu lượng.
  • Tránh siết quá lực khi đóng để không làm hỏng đĩa van và gioăng.
  • Thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo tuổi thọ van.

Các thương hiệu và báo giá van cổng hiện nay

Dưới đây là các thương hiệu van cổng nổi tiếng trên thị trường:

Van cửa đồng MIHA

Sản phẩm từ Minh Hòa, chất liệu đồng thau. Kích thước DN15 – DN100, áp lực tối đa 16 bar, phù hợp đường ống nhỏ.

Giá từ 113.000đ đến hơn 4.000.000đ/ cái tùy kích thước.

Bảng giá van cửa đồng MIHA

Van cổng inox nối ren Wonil

Sản xuất tại Hàn Quốc, chất liệu inox 304 sáng bóng. Kích thước DN15 – DN50.

Giá tham khảo 340.000đ – 1.250.000đ/ cái.

Bảng giá van cổng inox Wonil

Van cổng ty nổi ShinYi dạng tay quay

Nguồn gốc Đài Loan, dùng cho cấp thoát nước (van xanh) và PCCC (van đỏ). Kích thước DN50 – DN300.

Giá tham khảo 2.522.000đ – 21.430.000đ/ cái.

Bảng giá van cổng ShinYi

So sánh van cổng và van bướm

Dưới đây là sự khác biệt cơ bản giữa van cổng và van bướm:

Tiêu chíVan cổng (Gate Valve)Van bướm (Butterfly Valve)
Nguyên lý hoạt độngĐĩa van trượt lên/xuống để đóng/mở dòng chảyĐĩa van xoay quanh trục (0–90°) để đóng/mở
Kích thước & trọng lượngThân lớn, nặng, chiếm nhiều không gianNhỏ gọn, nhẹ, tiết kiệm không gian
Tốc độ đóng/mởChậm, cần xoay nhiều vòngNhanh, chỉ 1/4 vòng
Khả năng điều tiếtKhông phù hợp, dễ mòn đĩa khi điều tiết thường xuyênPhù hợp, điều chỉnh lưu lượng dễ dàng
Độ kín & áp suấtKín tốt, chịu áp suất caoKín vừa, áp suất trung bình
Chi phíCao hơn, bảo trì phức tạpThấp hơn, dễ bảo trì
Ứng dụngDầu khí, nhà máy điện, cấp nước áp lực caoCấp thoát nước, xử lý nước thải, PCCC, HVAC

So sánh van cửa và van bướm

Kết luận

Van cổng đa dạng về vật liệu, kích thước và tiêu chuẩn. Hãy tìm hiểu kỹ đặc điểm để chọn loại phù hợp.

Hiện có nhiều thương hiệu cung cấp van cổng, tạo thêm sự lựa chọn cho công trình. Tuy nhiên, để mua hàng chính hãng, giá tốt, hãy chọn đơn vị uy tín.

Thép Bảo Tín cam kết cung cấp sản phẩm mới 100%, chính hãng, có giấy tờ kiểm định đầy đủ. Liên hệ ngay để được báo giá nhanh và chính xác nhất!

Liên hệ kinh doanh Thép Bảo Tín

Yêu Cầu Báo giá Chat Zalo Hotline