Mặt bích đóng vai trò then chốt trong việc kết nối các đường ống và hệ thống dẫn chất lỏng, khí. Với khả năng chịu áp lực và nhiệt độ cao, nó được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm được định nghĩa, phân loại, vật liệu chế tạo, tiêu chuẩn kỹ thuật của mặt bích. Xem ngay nhé!

Mặt bích là gì?

Mặt bích có tên tiếng anh là Flange, là một đĩa tròn hoặc vuông có các lỗ bulông xung quanh. Nó được sử dụng để kết nối hai đoạn ống, van, máy bơm hoặc các thiết bị khác với nhau. Mặt bích tạo ra một mối nối kín khít, có thể chịu được áp suất và nhiệt độ cao

Mặt bích là gì?
Khái niệm MB

Công dụng của mặt bích

Dưới đây là các công dụng chính của mặt bích:

  • Kết nối các đoạn ống lại với nhau.
  • Kết nối thiết bị (van, bơm, bộ lọc,…) với đường ống.
  • Tạo điểm kết nối để dễ dàng bảo trì, kiểm tra và thay thế.
  • Đảm bảo độ kín, ngăn chặn rò rỉ chất lỏng hoặc khí.
  • Cho phép thay đổi hoặc mở rộng hệ thống đường ống dễ dàng.
  • Chịu được các mức áp suất và nhiệt độ khác nhau.

Ứng dụng của mặt bích

Mặt bích được sử dụng rộng rãi trong hầu hết mọi ngành công nghiệp có sử dụng hệ thống đường ống để vận chuyển chất lỏng, khí hoặc hơi. Dưới đây là một số ứng dụng tiêu biểu:

Ứng dụng của bích

Ngành dầu khí:

  • Kết nối đường ống dẫn dầu thô và khí đốt từ giàn khoan đến nhà máy lọc dầu và trạm phân phối.
  • Kết nối các thiết bị trong nhà máy lọc dầu, nhà máy chế biến khí đốt (bơm, van, bình chứa, trao đổi nhiệt,…).
  • Sử dụng trong các hệ thống đường ống vận chuyển sản phẩm dầu khí (xăng, dầu diesel, LPG,…).

Ngành hóa chất:

  • Kết nối các đường ống vận chuyển hóa chất trong nhà máy sản xuất hóa chất.
  • Kết nối các thiết bị phản ứng, bồn chứa, máy bơm, van trong quá trình sản xuất hóa chất.
  • Sử dụng trong các hệ thống xử lý chất thải hóa học.

Ngành cấp thoát nước:

  • Kết nối các đoạn ống trong hệ thống cấp nước sạch cho đô thị và khu công nghiệp.
  • Kết nối các thiết bị trong trạm bơm nước, nhà máy xử lý nước.
  • Sử dụng trong hệ thống thoát nước thải và xử lý nước thải.

Ngành Xây dựng:

  • Trong hệ thống HVAC (sưởi ấm, thông gió và điều hòa không khí) để kết nối các đường ống dẫn chất làm lạnh, nước nóng/lạnh.
  • Trong hệ thống phòng cháy chữa cháy (đường ống dẫn nước chữa cháy).
    Ngành Hàng hải:
  • Trong hệ thống đường ống trên tàu biển (vận chuyển nhiên liệu, nước ngọt, nước biển,…).

Phân loại mặt bích

Mặt bích được phân loại dựa trên nhiều yếu tố khách nhau. Cụ thể như:

Theo phương pháp kết nối

  • Mặt bích hàn: Kết nối với đường ống bằng phương pháp hàn (ví dụ: mặt bích hàn cổ, mặt bích hàn trượt).
  • Mặt bích ren: Kết nối với đường ống bằng ren.
  • Mặt bích lồng: Kết nối với đường ống bằng cách lồng vào nhau và thường được hàn điểm để cố định.
  • Mặt bích kẹp: Kết nối bằng cách kẹp giữa hai đầu ống hoặc thiết bị.

Theo hình dạng và cấu tạo

  • Mặt bích phẳng: Bề mặt kết nối phẳng.
  • Mặt bích có gờ: Có một gờ nhỏ nhô ra trên bề mặt kết nối để tăng độ kín.
  • Mặt bích có rãnh: Có một rãnh trên bề mặt kết nối để lắp vòng đệm.
  • Mặt bích mù: Dùng để bịt kín đầu ống hoặc thiết bị.

Theo tiêu chuẩn

  • Tiêu chuẩn ANSI/ASME: Theo tiêu chuẩn của Mỹ.
  • Tiêu chuẩn DIN: Theo tiêu chuẩn của Đức.
  • Tiêu chuẩn JIS: Theo tiêu chuẩn của Nhật Bản.
  • Tiêu chuẩn BS: Theo tiêu chuẩn của Anh.
  • Tiêu chuẩn GOST: Theo tiêu chuẩn của Nga.

Theo kiểu kết nối

  • Mặt bích FF (Flat Face). Là loại bích có 2 mặt phẳng không có gờ, khi kết nối giữa 2 mặt bích người ta thường dùng gioăng (vòng đệm).

Mặt bích FF

  • Mặt bích RF (Raised Face). Là loại bích có gờ trên bề mặt bích, khi kết nối giữa 2 bích thường sử dụng vòng đệm kim loại (chì, inox,…)

Mặt bích RF

  • Mặt bích RTJ (Ring Type Joint). Là loại bích có bề mặt được khoét rãnh để lắp đặt và kết nối vòng đệm kim loại RTJ

Theo áp suất làm việc

  • Mặt bích áp suất thấp.
  • Mặt bích áp suất trung bình.
  • Mặt bích áp suất cao.

Theo vật liệu chế tạo

MB thép

Stainless Flange

Plastic Flange

Các loại mặt bích phổ biến

Hiện nay, có nhiều loại mặt bích trên thị trường. Mỗi loại đều có những đặc điểm riêng, phù hợp với các yêu cầu riêng. Dưới đây là một vài loại bích phổ biến được tìm mua nhiều. Bao gồm:

Mặt bích rỗng – Blank Flange

Loại này có lỗ trống được khoét ở trung tâm của bích. Kích thước của lỗ trống này thay đổi tùy thuộc vào kích cỡ của bích.

Mặt bích rỗng

Mặt bích mù – Blind Flange (BF)

Là dạng bích không có lỗ ở giữa, chỉ có những lỗ xuyên xung quanh mặt bích. Lỗ này giúp xỏ bu lông qua và siết chặt kết nối với hệ thống đường ống và được sử dụng để bịt kín đường ống. Được sử dụng để bịt kín đầu ống, van hoặc thiết bị.

Blind Flange

Mặt bích ren – Threaded Flange (TF)

Bích này có ren bên trong để kết nối với đường ống có ren. Nó thường được sử dụng trong các hệ thống áp suất thấp và kích thước nhỏ.

Threaded Flange

Mặt bích hàn cổ – Welding Neck Flange (WN)

Loại mặt bích này có cổ dài, vát mép để hàn vào đường ống. Nó chịu được áp suất và nhiệt độ cao, thường được sử dụng trong các hệ thống quan trọng.

Welding Neck Flange

Mặt bích hàn bọc đúc – Socket Weld Flange (SW)

Là bích được kết nối bằng cách lồng ống vào bên trong cổ bích, chúng thường được hàn cả bên trong và bên ngoài.

Socket Weld Flange

Mặt bích hàn trượt – Slip-on Flange (SO)

Bích này được trượt lên đường ống và hàn cả bên trong lẫn bên ngoài. Nó dễ dàng lắp đặt và có chi phí thấp hơn mặt bích hàn cổ.

Slip on Flange

Mặt bích lỏng – Lap Joint Flange (LJ)

Là loại bích có thể xoay được quanh ống, không cần hàn vào ống. Nó có 2 phần là vòng đệm (Lap Joint Stub End) và phần mặt bích được kẹp chặt vòng đệm bằng các bulông.

Lap Joint Flange

>> Xem thêm các loại mặt bích được tìm kiếm rất nhiều tại Thép Bảo Tín

Các tiêu chuẩn của mặt bích

Tiêu chuẩn mặt bích cũng ảnh hưởng nhiều tới chất lượng và ưu thế của mặt bích. Dưới đây là những tiêu chuẩn mặt bích phổ biến. Cụ thể:

Các tiêu chuẩn sản xuất mặt bích

ANSI / ASME (American National Standards Institute)

  • ANSI B16.5: Là tiêu chuẩn quốc tế phổ biến nhất cho mặt bích thép, thường được sử dụng trong các hệ thống đường ống áp suất cao. Tiêu chuẩn này quy định các thông số kỹ thuật cho mặt bích thép với kích cỡ từ 1/2 inch đến 24 inch.
  • ANSI B16.47: Tiêu chuẩn này quy định mặt bích cho các kích cỡ lớn hơn 24 inch.
  • ASME B16.9: Tiêu chuẩn cho các phụ kiện hàn và ống.
  • ASME B16.11: Dành cho mặt bích nối ren, hàn nắp và mặt bích kết nối ren cho các hệ thống ống có áp suất.

DIN (Deutsches Institut für Normung)

  • DIN 2573: Là tiêu chuẩn cho mặt bích thép có đường kính nhỏ và ứng dụng cho các hệ thống áp suất thấp.
  • DIN 2576: Tiêu chuẩn cho mặt bích thép cho các hệ thống áp suất cao.
  • DIN 2632: Dùng cho mặt bích có lớp phủ hoặc bề mặt đặc biệt, thích hợp cho các hệ thống có môi trường khắc nghiệt.
  • DIN 2501: Tiêu chuẩn mặt bích dùng trong các ngành công nghiệp chế biến và hóa chất.

JIS (Japanese Industrial Standards)

  • JIS B2220: Là tiêu chuẩn cho mặt bích dùng trong các hệ thống ống và phụ kiện nối theo tiêu chuẩn Nhật Bản. Tiêu chuẩn này rất giống với ANSI B16.5, nhưng có những yêu cầu khác biệt về vật liệu và thiết kế.
  • JIS B2291: Tiêu chuẩn mặt bích lắp ráp trong các hệ thống đường ống cho các ngành công nghiệp điện lực và dầu khí.

BS (British Standard)

  • BS 10: Tiêu chuẩn cho mặt bích thép, bao gồm các kích cỡ và lớp áp suất khác nhau cho các hệ thống ống tại Anh.
  • BS EN 1092-1: Tiêu chuẩn mặt bích cho các hệ thống đường ống và phụ kiện nối tại châu Âu. Tiêu chuẩn này tương tự như ANSI B16.5 nhưng được áp dụng rộng rãi tại các quốc gia châu Âu.

API (American Petroleum Institute)

  • API 6A: Tiêu chuẩn mặt bích áp dụng trong ngành dầu khí, chủ yếu cho các hệ thống và thiết bị liên quan đến khai thác và xử lý dầu khí. Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu về thiết kế, vật liệu, và kiểm tra chất lượng cho các mặt bích dầu khí.
  • API 17D: Tiêu chuẩn mặt bích được sử dụng trong các hệ thống dầu khí ngoài khơi, chủ yếu cho các thiết bị và cấu trúc biển.

ISO (International Organization for Standardization)

  • ISO 7005: Tiêu chuẩn mặt bích quốc tế, được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng toàn cầu. Nó quy định các yêu cầu về thiết kế và kích cỡ của mặt bích thép dùng trong các hệ thống đường ống công nghiệp.
  • ISO 9001: Tiêu chuẩn quản lý chất lượng trong sản xuất và cung cấp mặt bích, giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt chuẩn quốc tế.

GB (Tiêu chuẩn Trung Quốc)

  • GB/T 9113: Tiêu chuẩn mặt bích thép của Trung Quốc, thường được sử dụng trong các hệ thống đường ống công nghiệp tại Trung Quốc.

Xem thêm các tiêu chuẩn mặt bích để hiểu rõ hơn những tác động của tiêu chuẩn sản xuất đối với mặt bích

Tiêu chuẩn mặt bích

Công ty Thép Bảo Tín chuyên cung cấp các loại mặt bích theo mọi yêu cầu bản vẽ kỹ thuật, tiêu chuẩn, vật liệu. LH 0932 059 176 để được hỗ trợ mọi lúc nhé!

Hãy đặt hàng mua ngay các loại mặt bích uy tín, chất lượng, giá tốt tại Thép Bảo Tín. Chúng tôi luôn sẵn hàng số lượng lớn trong kho, các bạn hãy liên hệ 0932 059 176 để được hỗ trợ và báo giá sớm nhất nhé!